Bilim Kaynağı

    Dokunma, geleneksel beş duyunun içinde yer alsa da, olduğu gibi "özel bir duyu" olarak incelenmez. Bunun nedeni, farklı uyaranların etkisi altında farklı şekilde oluşabilmesi ve dokunma  için özelleşmiş tek bir organın olmamasıdır.   Dokunsal reseptörler, vücudun dışını çevreleyen deride ve  iç vücut boşluklarını, iskelet kasını, kemikleri ve eklemleri, iç organları ve kan damarlarını kaplayan epitel dokusunda bulunur. Bu yönde çalışan farklı alıcı türleri vardır ve her alıcıda üretilen sinyaller farklı şekilde işlenir. Bu nedenle, dokunsal algı bir bütün olarak ele alındığında, vücudun bir duyu sistemine (görsel duyu sistemi) atıfta bulunmamız gerekir. Bu sistemdeki alıcılar, dokunmanın yanı sıra ısı, ağrı ve hassasiyet, soğuk ve sıcak gibi uyaranlara yanıt verebilen birçok tiptedir.   Diğer tüm duyu sistemleri gibi bu sistemde de belirli bir uyaran olduğunda o uyaran reseptörde üretilir ve işlenmek üzere sinir sisteminin ilgili kısmına gön...

  BİLİM KAYNAĞI - GÖZ   İnsan retinasında mavi, yeşil ve kırmızı renklere duyarlı üç tip piramidal hücre bulunur. Bu hücrelerin her biri, karşılık gelen rengin dalga boyundan etkilenen bir boya (fotopsin) taşır: kırmızıya duyarlı piramidal eritrolab, maviye duyarlı piramidal siyanolab ve yeşile duyarlı piramidal klorolab. Boya tarafından emilen fotonlar, enerjilerinin bir kısmını boyaya aktarır, bu da hücre içinde kimyasal bir işlemi başlatır.   Renk duyumları, farklı piramidal hücre tiplerinde meydana gelen kimyasal değişikliklerin karşılıklı ilişkileriyle oluşur. Başka bir deyişle, sinir sistemi, farklı konilerin tepkilerini birleştirerek renkli görmeyi şekillendirir. Örneğin, yalnızca mavi ışığa tepki veren piramidal bir uyaran mavi bir algı üretir ve hem mavi hem de kırmızı ışığa tepki veren bir piramidal uyaran mor bir algı üretir.   Optik sinirden beyne giden yol önce kiazma denilen bir bölgeden geçer. Bu, sağ ve sol gözlerin optik sinirlerinin birl...