Bilim Kaynağı

     Uzunluk büzülmesi gibi zaman genişlemeleri ilk bakışta tutarsız görünebilir. Birbirine göre hareket eden iki roketin saatleri diğer roketlere göre daha yavaştır. Daha spesifik olarak, bu roketlerin gözlemcileri, diğer saatlerin aslında yavaş olduğunu söylüyorlar. Bu noktada bölünmüş durumdalar. Peki böyle bir fikir birliği eksikliği bir sorun mu? Herhangi bir sorun olup olmadığını görmek için   bir araya getirmeniz ve bu roketlerin saatlerini karşılaştırmanız gerekir. Burada böyle bir karşılaştırma yapmak için ikiz paradoks önerilmiştir.   20 yaşında iki ikiz kardeş düşünün. Bunlardan biri, bitişik yıldızlardan birine   uzay yolculuğu yapan bir astronottur. Diğeri Dünya'da kalsın.     Yolculuğun 20 yıl gidiş, 20 yıl da dönüş olmak üzere toplam 40 yıl sürdüğünü varsayalım. Hesabın kolay olması açısından, roketin de ışık hızının %87`si kadar bir hızla yol aldığını düşünelim. Sorumuz şu: Tekrar buluştuklarında hangi kardeş daha yaşlı olac...

 Özel göreliliğin sağduyumuza aykırı birçok sonucu vardır. Bu sonuçların bazıları ilk başta tutarsız görünüyor.   Boy kasılmaları bu garip sonuçlardan biridir. Hareket eden nesnenin uzunluğu normalden daha kısadır.    Böyle bir etkinin varlığı Einstein'dan birkaç yıl önce iki bağımsız  bilim adamı, Hollanda'dan Hendrik Lorentz ve İrlanda'dan George Fitzgerald tarafından iddia edildi. Bu nedenle bu etki "Lorentz-Fitzgerald daralması" olarak da bilinir. Bu bilim adamları, böyle bir kısalmanın, diğer fiziksel fenomen türlerini araştırarak meydana gelmiş olması gerektiğini savundular.   Hareket eden nesnelerin boyutundaki azalma, yalnızca hıza paralel yön boyunca gerçekleşir. Hıza dik doğrultuda uzunluk hiç değişmez.   Düşük hızlarda, uzunluk azalması önemsizdir. Önemli kasılmalar ancak ışık hızına ulaşıldığında meydana gelir. Örneğin, ses hızında hareket eden bir jet, uzunluğunun yalnızca trilyonda birini büzülür. Bu kadar küçük  ...

BİLİM KAYNAĞI Özel göreliliğin temel varsayımlarından biri, ışığın hızının tüm gözlemciler için her zaman aynı olmasıdır. Böyle bir ifade, sağduyumuza aykırı, ilk bakışta çelişkili görünüyor. Tren paradoksu bu çelişkiyi göstermek ve kaçırdığımız noktayı daha iyi anlamak için geliştirildi. Gece karanlıkta seyahat eden bir tren düşünün. Tren vagonlarının en ön ve en arka uçlarında flaş olsun. Trenin ortasında, her iki tarafta da hassas bir ışık sensörü bulunur. Sensör trenin içindeki bombaya bağlı. Sensörün görevi, ışığın her iki tarafına da düşüp düşmediğini tespit etmektir. Işık aynı anda iki tarafa da düşerse bomba patlamaz. Ama sadece bir taraf aydınlık diğer taraf karanlıksa bu sefer sensör bombayı ateşler. İşte bir düşünce deneyi: Tren sabit bir hızla hareket ederken, her iki uçtan da "aynı anda" yıldırım çarpar. Soru şu, bombalar patlayacak mı, patlamayacak mı? İki farklı bakış açısından, iki farklı sonuç elde ederiz. Önce treni düşünün. Trendeki bir g...

1905'te Einstein, tüm gözlemciler için ışık hızının neden hep aynı  olduğunu anlamaya çalıştı.   Aslında, ışık hızının tüm gözlemciler için aynı olması, görelilik ilkesiyle makul ölçüde uyumludur. Bu nedenle, camlar kapalı bir arabanın içindeyseniz, arabanın içindeki ışığın hızını ölçseniz bile arabanın hızını ölçemezsiniz. Araç dururken de hareket ederken de her zaman aynı değeri bulmalısınız.   Bu gözlem görelilik ilkesiyle tutarlıdır, ancak bunda bir tuhaflık vardır. Bilinen yöntemlerle ışığın bağıl hızını hesaplamak mümkün değildir.   Bir kamyonun bize göre hızını hesaplarken, biz sadece kamyon ile aracımız arasındaki hız farkını hesaplıyoruz. Örneğin, saatte 60 kilometre ve saatte 60 kilometre hızla giden bir kamyonu takip etmek istiyorsanız, kamyonun  hızı saatte 40 kilometredir.   Ancak aynı hesap Hikari'ye uymuyor. Işığı ne kadar hızlı kovalarsak kovalayalım, ışık bizden hep aynı hızla uzaklaşacaktır. Bir kamyon ve bir ışık arası...

 

BİLİM KAYNAĞI   Kuantum fiziği veya kuantum mekaniği atom altı parçacıkları inceleyen bilim dalıdır. Atom altı parçacıklara Kuanta adı verilir. Foton, elektron, kuark, kuanta parçacıklarına örnektir. Bu kısa yazı ile ilgili bir videoyu buraya tıklayarak izleyebilirsiniz. Daha detaylı kuantum mekaniğini ise buradan inceleyebilirsiniz.   Kuantum mekaniğinde mutlak zaman vardır.   Genel görelilikte zaman gözlemciye göre değişir.     Özel görelilik : madde ve enerji   Genel görelilik: uzay ve zaman   Sicim teorisi : kuantum mekaniği ve genel göreliliğin birleştirilmesi.   Kuantum mekaniği ile Einstein'ın genel görelilik teorisi birbiri ile çelişir bu şuan bilim insanlarının uğraştığı en büyük zorluk. Bunun sebebi genel görelilikte zaman gözlemciye göre işler. Kuantum mekaniğinde zaman mutlaktır ve uzay zaman birbiri ile kaynaşmıştır. Çözülmesi zaman alacak.   Süper simetri   Bir gruptaki her parçacık bir diğeri ile ilgili...