UÇAKLAR PİSTTEN NASIL HAVALANIR ? HOW TO PLANES FLY ?
Kanatların kaldırma kuvveti olmadan elbette havalanamazlar. Uçak pistte hızlanır ve hızı ortalama 285 km/Saat'e ulaşınca cisim yer çekimine karşı koymaya başlar. Uçağın yapısı hava hareketlerini doğru yönlendirecek şekilde tasarlanmıştır (Aero Dynamics).
Hava doğal olarak çarptığı yüzeyi takip eder. Ana kanatların üstü kamburludur, bu tasarım havayı hızlandırmak amaçlıdır. Kanatların altı da iç kamburdur, bu da havayı yavaşlatmak içindir. Kanadın üstünde hızlanan havanın basıncı düşer. Kanadın altındaki hava yavaşladığı için kanadın altına birikmeye başlar, biriken hava 285 km/saat hızda o kadar yoğunlaşır ki tonlarca ağırlıktaki uçağı yukarı doğru iter. Ana kanatlar uçağın havalanmasında temeldir. Fakat bu yeterli değildir ve uçak havada, yolda giden bir araç gibi hareket edemez çünkü yerden kuvvet alan bir araç değil. Havada uçan bir cisim olduğu için kuvvet alabileceği tek şey havanın kendisi.
İşte kuyruklar bura da çok önem kazanıyor. Üç tane kanat kuyruğu dikkatinizi çekmiştir. Dikey kuyruk uçağı yana yatırmadan sağa ve sola döndürmeye yarar (Dikey Stabilizer). Yatay kuyruklar ise (Yatay Stabilizer) uçağın burnunu yukarı ve aşağı harekete yarar. İşte uçak pistte hızlanıp havalanma hızına ulaştığında pilot lövyeyi kendine çeker ve yatay kuyruklar yukarı doğru açı yapar. Bu açı uçağın kıçını aşağı doğru bastırarak burnun dikelmesini sağlar.
Peki uçağın gövdesine göre küçük olan kuyruk nasıl oluyor da tonlarca uçağın burnunu dikeltebiliyor. Bunu da Arşimet'in kaldırma yasası ile yapıyor; Bana yeterli uzunlukta bir tahta ve dayanak noktası verin, dünyayı yerinden oynatayım.
Bu sözü uçağın tasarımına uyarlarsak: dayanak noktası ortadaki ana kanatlar olur. Yeterince uzun tahta ise uçağın gövde uzunluğu olur. Bu durumu tork kuvvetine de benzetebilirsiniz. Araba tekerleğini sökmek için bijon'a taktığınız anahtarın kolu ne kadar uzun olursa bijon'u sökmek için uygulayacağınız kuvvet o kadar az olur. İşte uçakta kol, uçağın tüp gibi gövdesi oluyor. Burnu kaldıracak kuvvet ise uçağın ana kanatlarından en uzak olan mesafe, yani uçağın ya burnu ya da kuyruğu olur. Uçağın en arkasından yani kuyruklardan bir miktar havayı yukarı doğru iterseniz uçağın kıçı yere bastırılır ve burnu yukarı kalkar böylece uçak havalanır.
Her şey göründüğü gibi olsaydı Bilim olmazdı.
Buraya tıklayarak Youtube kanalıma Abone olabilirsin.
Yorumlar
Yorum Gönder
Sizce kanalım nasıl ?